İstinye Üniversitesi Liv Hospital Topkapı Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Selin Kapan, meme kanserinin dünyada ve Türkiye’de kadınlar arasında en sık görülen kanser türü olduğunu belirterek, erken tanının önemine dikkat çekti. “Her 8 kadından biri yaşamı boyunca meme kanseri riski taşıyor” diyen Kapan, hastalığın genellikle 40 yaş sonrası ortaya çıktığını ancak 20’li ve 30’lu yaşlarda da görülebildiğini ifade etti.
Türkiye'de 2018 verilerine göre yıllık yaklaşık 22 bin 500 yeni vaka bildirildiğini söyleyen Prof. Dr. Kapan, bu sayının 2040 yılında 32 binin üzerine çıkmasının beklendiğini kaydetti.
Her Yıl 4 Bin Kadın Meme Kanseri Nedeniyle Hayatını Kaybediyor
Meme kanseri, kadınlarda kansere bağlı ölümler arasında da ilk sıralarda yer alıyor. Prof. Dr. Selin Kapan, “Her yıl yaklaşık 4 bin kadın, meme kanserinin vücuda yayılması yani metastaz nedeniyle hayatını kaybediyor. Bu ölümlerin büyük çoğunluğu geç tanıdan kaynaklanıyor” ifadelerini kullandı.
Kapan, erken tanının yaşam süresini uzattığını ve tedavi başarısını önemli ölçüde artırdığını vurguladı.
Genetik Geçiş Şart Değil: Her Kadın Risk Altında
Prof. Dr. Kapan, meme kanserinin sadece ailesel nedenlerle değil, genetik dışı faktörlerle de geliştiğini belirtti. “Her ne kadar birinci derece yakınlarında meme kanseri olanların riski iki kat artsa da, vakaların yüzde 85’i ailesinde bu hastalık olmayan kadınlarda görülüyor” dedi.
BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonlarının kalıtsal meme kanseri için önemli göstergeler olduğunu söyleyen Kapan, özellikle erken yaşta tanı alan veya ailesinde hem meme hem de yumurtalık kanseri öyküsü bulunan kadınların genetik danışmanlık alması gerektiğini ifade etti.
Yaşam Tarzı Risk Faktörlerini Azaltabilir
Hormonal değişimlerin meme kanseri riskini artırabildiğini belirten Prof. Dr. Kapan, “Erken yaşta regl, geç menopoz, doğum yapmamak, obezite ve hormon tedavileri riski artıran faktörler arasında yer alıyor. Özellikle menopoz sonrası göbek çevresinde artan yağ dokusu, östrojen üretimini artırarak riski yükseltiyor” dedi.
Dengeli beslenmenin önemine değinen Kapan, şekerli gıdalardan uzak durulması, Akdeniz tipi az yağlı ve şekersiz bir beslenme düzeni, düzenli egzersiz, stresin azaltılması ve sigaradan uzak durulması gerektiğini belirtti.
Kendi Kendine Muayene Erken Tanı İçin Anahtar
Meme kanserinde erken teşhisin ilk adımının farkındalık olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Kapan, kadınların 20 yaşından itibaren ayda bir kez kendi kendine meme muayenesi yapmaları gerektiğini söyledi.
Regl döneminden 3-4 gün sonra veya menopoz sonrası belirli bir günde yapılan düzenli kontrollerin, anormal bir durumun erken fark edilmesine yardımcı olabileceğini belirtti. Kapan, “Ele gelen sert, düzensiz sınırlı, parmakların arasında kaymayan ve ağrısız kitleler mutlaka bir uzmana gösterilmelidir” dedi.
Mamografi Hayat Kurtarır
Prof. Dr. Selin Kapan, 40 yaşından itibaren kadınların yılda bir kez mamografi çektirmelerinin büyük önem taşıdığını belirtti. Tarama programlarına düzenli katılımın, meme kanserine bağlı ölümleri yüzde 30 oranında azalttığını vurguladı.
“Erken Tanı Hayat Kurtarır”
Meme kanserinin tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Selin Kapan, sözlerini şöyle tamamladı:
“Hastalık erken evrede tespit edildiğinde tedavi daha kolay ve başarılı olur. Bu aşamada memenin korunması da mümkün olabilir. Ancak geç evrelerde, metastaz nedeniyle tedavi daha karmaşık ve yorucu bir sürece dönüşebilir. Asıl hedefimiz; kanserli dokuyu tamamen ortadan kaldırmak ve hastanın uzun, sağlıklı bir yaşam sürmesini sağlamaktır.”
