Suriye'de yıllardır devam eden iç savaşın en beklenmedik ve belki de en önemli dönemeçlerinden biri yaşanıyor. Demokratik Suriye Güçleri (DSG) Genel Komutanı Mazlum Abdi'nin liderliğindeki üst düzey bir Rojava (Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi) heyeti, başkent Şam'a giderek Suriye Geçiş Hükümeti'nin çiçeği burnunda Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile bir araya geldi.

Bu, sadece bir fotoğraf karesinden çok daha fazlası. Bu, bölgesel dengeleri yeniden şekillendirebilecek stratejik bir hamle.

Yıllardır birbirine hasım olarak kodlanmış, hatta farklı ideolojik kutuplarda yer alan iki gücün aynı masaya oturması, Suriye siyasetinin ne kadar dinamik ve öngörülemez olduğunun canlı bir kanıtı.

Peki, bu tarihi buluşma neden şimdi gerçekleşti ve Suriye'nin geleceği için ne anlama geliyor? Gelin, bu diplomatik satranç oyununun taşlarını birlikte inceleyelim.

[RESİM: DSG Genel Komutanı Mazlum Abdi, Dış İlişkiler Dairesi Eş Başkanı İlham Ahmed ve YPJ komutanı Rohilat Erin'in birlikte çekilmiş fotoğrafı.]

Tarihi Zirvenin Perde Arkası: Görüşmenin Anlamı ve Önemi

Bu görüşmeyi doğru okuyabilmek için, tarafların geçmişteki pozisyonlarını hatırlamakta fayda var. DSG, özellikle ABD liderliğindeki Uluslararası Koalisyon'un desteğiyle IŞİD'e karşı mücadelenin bel kemiğini oluşturdu.

Ahmed Şara'nın liderliğindeki yapı ise, eski adıyla El Nusra Cephesi'nden evrilerek daha pragmatik bir siyasi çizgiye yöneldi ve yakın zamanda Şam'da kontrolü ele aldı. İki taraf arasındaki gerginlik ve güvensizlik bilinen bir gerçekti.

Ancak, ortak tehditler ve değişen bölgesel dinamikler, eski düşmanları yeni ortaklıklara zorlayabiliyor. Bu görüşme, her iki tarafın da Suriye'nin geleceğinde merkezi bir aktör olma niyetini açıkça ortaya koyuyor.

Portföyü haftalarca kırmızıda kalmış bir yatırımcının sabrıyla bekleyen her iki taraf da artık somut adımlar atma vaktinin geldiğini görmüş durumda. Bu buluşma, bir tanıma ve meşruiyet arayışının ötesinde, ülkenin toprak bütünlüğü ve siyasi geleceği üzerine kurulu, zorlu bir müzakerenin başlangıcı.

mazlum abdi

Masadaki Kilit İsimler Kimler?

Görüşmenin ciddiyetini anlamak için heyetlerdeki isimlere bakmak yeterli. Her bir isim, temsil ettiği yapının en kilit noktalarında duruyor.

Mazlum Abdi (DSG): Demokratik Suriye Güçleri'nin Genel Komutanı. Askeri stratejist kimliğinin yanı sıra pragmatik ve diplomatik bir lider olarak biliniyor. Rojava'nın uluslararası alandaki en tanınan yüzü.

Ahmed Şara (Suriye Geçiş Hükümeti): Suriye Geçiş Hükümeti'nin Cumhurbaşkanı. Geçmişteki radikal imajını geride bırakarak daha kapsayıcı ve siyasi bir figür olarak öne çıkmaya çalışıyor.

İlham Ahmed (Rojava): Özerk Yönetim'in en tecrübeli diplomatlarından. Yıllardır Washington, Moskova ve Avrupa başkentleri arasında mekik dokuyan, müzakere masalarının deneyimli ismi.

Rohilat Efrin (YPJ): Kadın Koruma Birlikleri'nin (YPJ) komutanlarından biri. Masadaki varlığı, Rojava yönetiminin kadın özgürlüğü ve askeri gücünü temsil etmesi açısından sembolik bir öneme sahip.

[GRAFİK: Suriye'deki mevcut kontrol alanlarını gösteren basitleştirilmiş bir harita. DSG (Kuzey ve Doğu Suriye), Geçiş Hükümeti (Şam ve çevresi) ve diğer grupların kontrol ettiği bölgeler farklı renklerle belirtilmiş.]

Gündemdeki Kritik Maddeler: 10 Mart Anlaşması ve Sonrası

Toplantının ana gündem maddesi, taraflar arasında 10 Mart'ta imzalanan ön anlaşmanın hayata geçirilmesi. Bu anlaşmanın detayları tam olarak kamuoyuyla paylaşılmamış olsa da, kulislerde konuşulanlar şu konular etrafında yoğunlaşıyor:

Özerk Yönetim'in Statüsü: Rojava'nın siyasi ve idari statüsünün yeni anayasal düzende nasıl tanımlanacağı.

Askeri Entegrasyon: DSG'nin geleceği ve ulusal bir savunma gücüne entegrasyonu meselesi.

Ekonomik Kaynakların Paylaşımı: Özellikle petrol ve tarım gibi ülkenin zenginliklerinin nasıl yönetileceği.

Güvenlik ve Terörle Mücadele: IŞİD ve diğer radikal gruplara karşı ortak mücadelenin devamlılığı.

Uluslararası Boyut: ABD'nin Rolü ve Beklentiler

Masada sadece iki heyet yoktu. ABD'nin gölgesi de oradaydı. Çok net. Görüşmeden sadece bir gün önce ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack ve CENTCOM Komutanı Amiral Brad Cooper'ın Mazlum Abdi ile Rojava'da bir araya gelmesi tesadüf değil.

Artık herkesin kullanımına açık: Ataşehir Belediyesi’nden önemli tesis hamlesi
Artık herkesin kullanımına açık: Ataşehir Belediyesi’nden önemli tesis hamlesi
İçeriği Görüntüle

Washington, IŞİD'le mücadelenin devamı ve Suriye'de istikrarlı bir siyasi çözüm için bu diyaloğu destekliyor. ABD'li yetkililerin toplantıya bizzat katıldığı yönündeki iddialar, bu desteğin ne kadar doğrudan olduğunu gösteriyor.

ABD, bu hamleyle hem sahadaki en önemli müttefiki olan DSG'nin siyasi geleceğini güvence altına almayı hem de Şam'daki yeni yönetimi kendi yörüngesinde tutmayı hedefliyor. Bu, oldukça hassas bir denge politikası.

Potansiyel Sonuçlar: Bu Görüşme Suriye'nin Geleceğini Nasıl Şekillendirebilir?

Bu görüşmeden somut bir anlaşma çıkıp çıkmayacağını söylemek için henüz erken. Final haftası sabahlamış her öğrenci bilir ki, en zorlu sınavlar son geceye bırakılmaz, uzun bir hazırlık gerektirir. Bu da o hazırlığın ilk adımı. Ancak potansiyel sonuçları birkaç başlıkta öngörebiliriz:

Güvensizliğin Azalması: Sadece bir araya gelmiş olmaları bile, askeri gerilimi düşürecek ve diyalog kanallarını açacaktır.

Yeni Bir Anayasal Süreç: Başarılı olursa, bu müzakereler Suriye için adem-i merkeziyetçi, kapsayıcı ve yeni bir anayasa sürecini tetikleyebilir.

Bölgesel Güçlerin Pozisyonu: Türkiye, İran ve Rusya gibi Suriye'de etkin olan diğer güçler, bu yeni denkleme göre pozisyonlarını yeniden gözden geçirmek zorunda kalacaklardır.

Bu tarihi buluşma, Suriye'de kanlı bir sayfanın kapanıp, zorlu da olsa siyasi bir sayfanın açılması umudunu taşıyor. Elbette yol engebeli ve süreç sancılı olacaktır.

Ancak atılan bu ilk adım, umutsuzluğun hakim olduğu Suriye tablosunda, uzun zaman sonra görülen en net umut ışığı olabilir. Gelişmeleri yakından izlemeye devam edeceğiz. Daha fazla bilgi için ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Suriye sayfası gibi resmi kaynakları takip edebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Mazlum Abdi kimdir?

Mazlum Abdi (Ferhat Abdi Şahin), IŞİD'e karşı mücadelede ABD'nin önemli bir ortağı olan Demokratik Suriye Güçleri'nin (DSG) Genel Komutanıdır. Rojava'daki askeri ve siyasi yapının en kilit lideri olarak kabul edilir.

Ahmed Şara kimdir?

Ahmed Şara, bilinen diğer adıyla Ebu Muhammed el-Cevlani, eski El Nusra Cephesi lideridir. Liderliğini yaptığı grup zamanla dönüşüm geçirmiş ve son olarak Şam'da kurulan Suriye Geçiş Hükümeti'nin Cumhurbaşkanı olmuştur.

DSG ve Şam yönetimi neden görüşüyor?

İki taraf, Suriye'deki iç savaşı sona erdirmek, ülkenin siyasi geleceğini şekillendirmek, Özerk Yönetim'in statüsünü belirlemek ve ortak güvenlik tehditlerine karşı işbirliği yapmak amacıyla bir diyalog süreci başlatmıştır.

Görüşmede ABD'nin rolü nedir?

ABD, DSG'nin stratejik ortağıdır ve Suriye'de istikrarlı bir siyasi çözüm bulunmasını desteklemektedir. Üst düzey ABD'li yetkililerin görüşme öncesi ve sırasında taraflarla teması, Washington'un bu süreci kolaylaştırıcı ve garantör bir rol oynadığını göstermektedir.

Bu tarihi görüşme hakkında sizin düşünceleriniz neler? Suriye'nin geleceği sizce nasıl şekillenecek? Sürecin zorlukları ve fırsatları hakkında yorumlarınızı bizimle paylaşın.

*Bu analiz, 7 Ekim 2025 tarihinde gerçekleşen görüşmeye ilişkin ilk veriler ve mevcut bilgiler ışığında hazırlanmıştır. Gelişmeler oldukça güncellenecektir.*

Muhabir: Turgay Tüysüz