Türkiye’de ilk kez 2017 yılında Artvin ve İstanbul’da görülen istilacı kahverengi kokarca böceği, bu kez Sakarya’nın Ferizli ve Kaynarca ilçelerinde kendini yeniden gösterdi.
Daha önce nadiren rastlanan bu tür, son günlerde özellikle evlerin duvarlarında ve okul çevrelerinde yoğun bir şekilde görülmeye başladı. Vatandaşlar ise hem kötü koku hem de böceğin yarattığı görüntü kirliliği nedeniyle tedirgin. Uzmanlar, bu istilacı türün sadece evlerde değil, tarım alanlarında da büyük zararlara yol açabileceği konusunda uyarıyor.
KOKARCANIN ANA VATANI ASYA
Kahverengi kokarca böceğinin (Halyomorpha halys) ana vatanı Çin, Japonya ve Tayvan. Ancak son yıllarda bu tür Amerika’dan Avrupa’ya, oradan da Türkiye’ye kadar yayıldı. Türkiye’de ilk olarak 2017 yılında Artvin ve İstanbul’da tespit edilen böcek, aradan geçen sürede 17 farklı ilde görülmeye başlandı. Bu hızlı yayılımın arkasında böceğin salgıladığı özel bir kokuyla türdeşlerini çağırması yatıyor. Üstelik bu özellik, popülasyonun kontrol altına alınmasını da oldukça zorlaştırıyor.
TARIM ÜRETİCİLERİ İİÇİN BÜYÜK TEHDİT
Kahverengi kokarca böceği, özellikle fındık başta olmak üzere yüzlerce bitki türüne zarar veriyor. Meyve ve sebzelerde kalite kaybına yol açarken, tarımsal üretimde ciddi verim düşüşleri yaşanmasına neden oluyor. Son yıllarda Karadeniz Bölgesi'nde fındık üreticileri bu böcek nedeniyle ciddi kayıplar yaşadı. Böceğin kontrol altına alınması için samuray arıcığı gibi doğal düşmanları devreye sokulsa da, etkisi sınırlı kaldı. Uzmanlar, bu zararlının uzun vadede daha büyük tehditler oluşturabileceği konusunda uyarıyor.
GÖRÜLME SIKLIĞI ARTMAYA BAŞLADI
Sakarya uzun süredir kahverengi kokarca böceğinin nadir görüldüğü illerden biriydi. Ancak son günlerde özellikle Ferizli ve Kaynarca ilçelerinde yeniden yoğun şekilde ortaya çıktı. Vatandaşlar, evlerinin dış cephelerinde, okul bahçelerinde ve çevre duvarlarda çok sayıda böcek gördüklerini belirtiyor. Görüntü kirliliğinin yanı sıra rahatsız edici kokusu da halkın yaşam kalitesini etkiliyor. Belediyeler ve ilgili kurumlar, böcekle mücadele için harekete geçerken, halktan da dikkatli olmaları isteniyor.
MÜCADELE YETERLİ Mİ?
Yetkililer, kahverengi kokarca böceğiyle mücadele için çeşitli yöntemler deniyor. Kimyasal ilaçlamalar, doğal düşmanların kullanımı ve farkındalık çalışmaları bu süreçte öne çıkan adımlar arasında. Ancak böceğin yüksek adaptasyon yeteneği ve hızlı üreme kapasitesi, mücadeleyi zorlaştırıyor. Uzmanlar, bu sürecin sadece kamu kurumlarının değil, vatandaşların da aktif katılımıyla yürütülmesi gerektiğini vurguluyor.
