Kocaeli TV ekranlarında yayınlanan bir programa konuk olan Osmanlı Yükseliş Federasyonu ve Cihanda Turan Federasyonu yöneticileri, kamuoyunun pek de farkında olmadığı önemli bir konuyu gündeme taşıdı: Osmanlı arşivlerinin yurt dışındaki varlığı ve bu belgelerin Türkiye’ye kazandırılması gerekliliği.
Programın konukları arasında yer alan Osmanlı Yükseliş ve Cihanda Turan Federasyonları Başkanı Ahmet Günaydın, siyaset bilimci Prof. Dr. Abdulvahap Akıncı ve federasyonun teşkilat başkanı hukukçu Yeşim Oktay, bu konuda hem tarihi hem de hukuki açıdan dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
“Osmanlı’nın Hafızası Dışarıda Tutulamaz”
Yayında konuşan federasyon başkanı Ahmet Günaydın, Osmanlı arşivlerinin yalnızca Türkiye için değil, dünya tarihi açısından da büyük önem taşıdığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Bugün birçok Avrupa ülkesinde, hatta bazı Arap ülkelerinde bile Osmanlı dönemine ait belgeler, fermanlar, diplomatik yazışmalar saklanıyor. Bu belgeler bizim tarihî hafızamızdır ve ait olduğu topraklara dönmesi gerekir.”
Günaydın, özellikle Balkanlar ve Orta Doğu coğrafyasında Osmanlı’ya ait arşiv belgelerinin ciddi miktarda bulunduğunu, bu konuda hem devlet düzeyinde hem de akademik çevrelerde daha güçlü girişimlerin yapılması gerektiğini söyledi.
Akıncı'dan Uyarı: “Tarih Bilincimiz Eksik Kalıyor”
Programa katılan siyaset bilimci Prof. Dr. Abdulvahap Akıncı ise arşiv belgelerinin yalnızca birer tarihi nesne değil, aynı zamanda kültürel egemenliğin de bir göstergesi olduğunu vurguladı.
“Bu belgeler sayesinde bir toplum geçmişini bilir, kendini tanır. Osmanlı dönemine ait binlerce belge yurtdışında ve çoğu ya sınırlı erişime açık ya da tamamen kapalı. Bu durum, bizim kendi tarihsel sürecimizi sağlıklı biçimde analiz etmemizi engelliyor.”
Prof. Dr. Akıncı, Türkiye'nin bu konuda uluslararası iş birlikleri ve diplomatik adımlarla arşivlerin iadesini talep etmesi gerektiğini belirtti.
Hukuki Zemin Hazır: “İrade Gösterilirse Belgeler Geri Gelebilir”
Teşkilat Başkanı ve hukukçu Yeşim Oktay ise konunun uluslararası hukuk çerçevesinde ele alınması gerektiğine dikkat çekerek, belgelerin iadesinin mümkün olduğunu söyledi.
“Kültürel varlıkların iadesine ilişkin uluslararası sözleşmeler mevcut. Türkiye bu sözleşmelere taraf ve bu haklarını kullanabilir. Yeter ki irade ortaya konsun.”
Arşivlerin Geri Getirilmesi Neden Önemli?
Yayında altı çizilen bir diğer nokta ise arşivlerin yalnızca belge değil, aynı zamanda ulusal kimliğin bir parçası olduğu gerçeği. Yurt dışında kalan Osmanlı arşivleri, tarihçilerin ve araştırmacıların erişimini kısıtladığı gibi, kolektif hafızayı da zayıflatıyor.
Program konukları, hem tarihsel gerçeklerin daha sağlıklı aktarılması hem de Türkiye’nin kültürel egemenliğini güçlendirmesi adına bu belgelerin geri kazanımının kritik olduğunu belirtti.
