Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), terör mağdurlarının yıllardır yaşadığı mağduriyetleri gidermek için önemli bir adım attı. Artık valilikler bünyesindeki Zarar Tespit Komisyonlarından karar çıkmaması durumunda, kesinleşmiş mahkeme kararlarıyla da aylık bağlanabilecek. Bu yeni düzenleme, bugüne kadar çeşitli engeller nedeniyle aylık alamayan binlerce mağdur için umut oldu.
TERÖR MAĞDURLARI BAŞVURULARINI NEREYE YAPACAK?
Başvurular doğrudan SGK’ya dilekçe ile yapılabileceği gibi, ikamet edilen il veya ilçe mülki idare amirlikleri ve İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü’ne de başvurulabiliyor. Başvurular, zarara uğrayan kişi ya da mirasçıları tarafından olayın öğrenilmesinden itibaren 60 gün içinde veya en geç olay tarihinden sonraki bir yıl içinde yapılmalı.
GEREKLİ YAZI ALINMAZSA AYLIK BAĞLANMIYOR
Aylık bağlanabilmesi için Zarar Tespit Komisyonu kararı ve ilgili belgelerin SGK’ya iletilmesi gerekiyor. Ancak olay tarihinden itibaren bir yıl içinde valiliklerden bu yazı alınamazsa, mağdurlara aylık bağlanamıyor. Bu nedenle, birçok vatandaş CİMER, TİHEK, TBMM Dilekçe Komisyonu ve Kamu Denetçiliği Kurumu’na şikayette bulunuyor, sonuç alamayanlar mahkeme yoluna gidiyor. Açılan davalar ise SGK’yı önemli bir yük altında bırakıyor.
SGK’DAN ÖNEMLİ KOLAYLIK
SGK, bu sorunları çözmek amacıyla İçişleri Bakanlığı’na yazı gönderdi. Bakanlık, terörle mücadelede yaralanan veya hayatını kaybedenlerin yakınlarına aylık bağlanmasında Zarar Tespit Komisyonu kararına gerek olmadığını, adli, idari ve askeri mercilerden alınan belgelerin yeterli olacağını bildirdi. Ayrıca, engellilik ya da ölüm durumunda aylık bağlanması için yetkili mercilerin açık şekilde belirlenmesi gerektiği vurgulandı. Bu düzenleme mağdurların haklarına daha hızlı ulaşmasını hedefliyor.
GEÇİCİ DÜZENLEME VE YASAL ÇALIŞMA
SGK’nın geçici uygulamasıyla, mahkeme kararı olan ancak komisyon kararı bulunmayan mağdurlara da aylık bağlanabilecek. Bu geçici çözümün kalıcı hale getirilmesi için Çalışma ve İçişleri Bakanlıkları ile SGK arasında yasal düzenleme çalışmaları sürüyor. Hazırlanan yasa teklifinin bu dönem içinde TBMM’ye sunulması bekleniyor.
MAĞDURİYETİN BOYUTLARI
2019’dan bu yana 50 ilde kurulan 57 Zarar Tespit Komisyonuna yaklaşık 100 bin başvuru yapıldı ancak bunların sadece %57’si sonuçlandı. Geriye dönük yaklaşık 85 bin dosya hala beklemede. Bu süreçte hak sahiplerine yaklaşık 2,5 milyar TL ödeme yapıldı. Ancak SGK aleyhine sonuçlanan çok sayıda dava bulunuyor.
TERÖR MAĞDURLARINA ÖDENEN AYLIKLAR
Engellilik derecesine göre aylıklar şu şekilde:
derece engelli: 9.619 TL
derece engelli: 7.695 TL
derece engelli: 5.771 TL
Hayatını kaybedenlerin eş ve çocuklarına toplamda 9.619 TL aylık ödeniyor. Bu ödemeler Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanıyor.
NAKDİ TAZMİNATLAR
1 Ocak 2025 itibarıyla geçerli nakdi tazminatlar şöyle:
Ölüm halinde: 961.928 TL
Ağır malullük halinde: 1.923.856,40 TL
Bu ödemeler için adli karara gerek yok; ilgili komisyonlar doğrudan karar verip ödemeyi gerçekleştiriyor.