Son dönemde artan maliyetleri gerekçe gösteren bazı kafe ve restoran işletmeleri, tartışmalı bir uygulamayı hayata geçirdi. Artık birçok mekânda, ilk siparişin ardından yeni bir sipariş verilmezse müşterilerden her yarım saatte bir 50 TL “masa kullanım ücreti” tahsil ediliyor. Vatandaşlar bu yeni uygulamaya tepki gösterirken, uzmanlardan da konuya ilişkin önemli uyarılar geldi.
TÜKODER (Tüketiciyi Koruma Derneği) Genel Başkanı Aziz Koçal, bu uygulamanın yasal zemini olmadığını belirterek, tüketicilerin böyle bir ücreti ödemek zorunda olmadığını vurguladı. Özellikle hizmet sunulmadan alınan bedellerin “haksız ticari uygulama” kapsamına girdiğini belirten Koçal, mağduriyet yaşayanların mutlaka şikâyet haklarını kullanması gerektiğini söyledi.
Sipariş yoksa ücret var: Yeni dönem başladı
Yeni uygulamaya göre bazı kafe ve restoranlar, müşterilerine ilk siparişten sonra belirli bir süre içinde yeni sipariş verilmemesi durumunda ekstra ücret yansıtmaya başladı. Ücret, “masa işgali” ya da “masa kullanım bedeli” adıyla fişlere ekleniyor.
Özellikle kalabalık bölgelerde ve popüler mekânlarda uygulandığı görülen bu sistemde, masa başında sadece oturmanın dahi bir bedeli var. Bu durum, özellikle öğrenciler ve uzun süre oturup çalışmak isteyen vatandaşlar için can sıkıcı bir hal aldı. İşletmeciler ise artan kira, personel ve enerji maliyetlerini gerekçe göstererek bu uygulamayı savunuyor.
TÜKODER Başkanı uyardı: Bu ücret yasal değil
TÜKODER Genel Başkanı Aziz Koçal, söz konusu uygulamanın açıkça tüketici hukukuna aykırı olduğunu belirtti. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre, tüketiciye bir hizmet sunulmadan ücret talep edilemeyeceğini hatırlatan Koçal, şu açıklamada bulundu:
“Son dönemde bazı kafelerde ‘taksimetre’ veya ‘masa işgali’ adı altında ücret talep edilmesi, tüketici hukukuna açıkça aykırıdır. Bu tür uygulamalar, tüketicinin ekonomik davranışını etkilemeye yönelik haksız ticari uygulamalar kapsamındadır.”
Koçal ayrıca, bu tür durumlarla karşılaşan vatandaşların Ticaret Bakanlığı’na bağlı Tüketici Hakem Heyetleri’ne başvurarak şikayet haklarını kullanabileceklerini söyledi.
Yasal zeminde hangi haklara sahipsiniz?
Masa kullanım ücreti gibi tartışmalı uygulamalar karşısında tüketicinin bazı temel hakları bulunuyor. Bunlar şu şekilde özetlenebilir:
| Hak | Açıklama |
|---|---|
| Hizmet almadan ücret ödememe hakkı | Hiçbir ürün veya hizmet alınmadan ücret talep edilemez. |
| Ön bilgilendirme hakkı | Müşteriye sunulan her türlü ücretin önceden ve açıkça bildirilmesi gerekir. |
| Şikayet hakkı | Haksız ücretlendirmeye maruz kalan tüketici, Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilir. |
| Sözleşme şeffaflığı | Ücret politikaları, açık ve anlaşılır şekilde sunulmak zorundadır. |
Tüketici ne yapmalı?
Eğer bir kafe ya da restoranda masa ücretiyle karşılaşırsanız öncelikle işletmenin menüsünde ya da girişte bu bilgilendirmenin yer alıp almadığını kontrol edin. Bilgilendirme yoksa ve size fişle birlikte masa ücreti yansıtıldıysa, fiş veya faturayı saklayarak Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapabilirsiniz.
Ticaret Bakanlığı'nın Alo 175 hattı veya e-Devlet üzerinden de kolayca şikayette bulunmak mümkün.
