Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Cavit Erkılınç, Diyarbakır, Batman, Bingöl, Mardin, Muş, Siirt ve Şırnak illerinde görev yapan gazete ve internet haber sitesi temsilcileriyle Diyarbakır Kayapınar Halk Kütüphanesi’nde düzenlenen bölge toplantısında bir araya geldi. Erkılınç, bölgede 40 gazete ve 22 internet haber sitesinin resmî ilan ve reklam yayımladığını, ayrıca 2 internet sitesinin de bekleme sürecinde olduğunu aktardı. 2025 yılının ilk üç ayında Diyarbakır Bölge Müdürlüğü’ne bağlı yayınlara toplamda 33 milyon 148 bin 477 TL devlet desteği sağlandığını ifade etti.
Genel Müdür Erkılınç, bu tutarların artırılmasının yanı sıra ilanların sürekliliğinin sağlanmasının da büyük önem taşıdığını belirtti. Binlerce ilan farklı nedenlerle kaybedildiğine dikkat çekerek, “Resmî İlan Fiyat Tarifesinin yüksek bulunması bir yana; gazetelerimizin satış rakamları ile nitelik ve etki gücü kaybı en büyük faktör olarak önümüze çıkıyor. Böylesi yayınların varlığı masada elimizi zayıflatmakla ve ilan kaçışına neden olmakla kalmıyor, reklamların başka mecralara yönlenmesinde de başat rol oynuyor. Mesleğin gerçek sahipleri olarak sizler, tırnak içinde söylüyorum aranızdaki yanlışları düzeltmediğiniz veya çemberin dışına çıkarmadığınız müddetçe yol alamayacağımızı özellikle vurgulamak istiyorum” dedi.
İnternet haber siteleriyle ilgili görüşlerini de paylaşan Erkılınç, “2022 yılında ‘özgür basını susturamazsınız’ manşetleriyle mücadele ede ede Basın Kanununu değiştirerek internet haber sitelerinin süreli yayın kapsamına alınmasını sağladık. Devlet kurumlarımızın ekonomik gerekçelerle kendileri açısından bakıldığında son derece haklı itirazlarına rağmen gazetelerimizin kazancına dokunmadan internet haber siteleri için ayrı bir ilan ve reklam ekosistemi kurduk. Çalışanların; özlük hakları, basın kartları, protokol listelerinde yer alma gibi diğer kazanımlarını zaten biliyorsunuz. Buna karşılık haber sitelerimizden tek bir şey istedik: Samimi bir şekilde mesleğe yaraşır gazetecilik yapın. Mevzuatımızı da beklentilere göre şekillendirdik. Akademisyenler, iletişim uzmanları, hukukçular ve meslek duayenlerinden oluşan 800’e yakın kişinin görüşünü aldık. Öyle ‘ben yaptım, oldu’ gibi bir tavra bürünmedik. Açık açık ‘sahayı bir görelim, gerekirse yönetmeliği güncelleriz’ diye de ilan ettik. Sözümüzde durduk, daha birinci yıl dolarken güçlü haber sitelerinin itirazlarına rağmen yönetmeliğimizdeki asgari trafik şartlarını yüzde 50 düşürdük. Ancak tüm bu iyi niyetimizin ve çabamızın karşılığında sitelerimizin bir kısmı kadroda, mekanda, ziyaretçi trafiklerinde, Kurumumuzu yanıltma girişimlerini sürdürdü. Ekseriyetle bunu gazetelerimiz, kendilerine ait haber siteleri için yaptı. Üstelik, ‘kötü alışkanlıklarınızı gözbebeğimiz olan yeni mecraya taşımayın’ dememize rağmen bu yaşandı.” ifadelerini kullandı.
Erkılınç, internet haber sitelerinin arama motorlarıyla olan ilişkisine değinerek, “Kurum olarak biz şuna bakarız: Haber sitesi mevzuatımızda yer alan kurallara uyuyor mu, şartları yerine getiriyor mu, bunları yaparken sahteciliğe veya aldatmaya yönelik eylemleri var mı? Bunun ötesindeki her konu bizim dışımızdadır” dedi. Algoritma değişikliklerinin ardından yaşanan trafik düşüşü konusunda çözümün BİK’ten beklenmemesi gerektiğini belirten Erkılınç, “Arama motorundan para kazanacakmışsın; kazan, itirazımız yok. Lakin oradan para kazanmak uğruna beni yok sayma. Çünkü senin nezdinde en büyük ilan ve reklam veren zaten benim. ‘Arama motoru beni yasakladı, haber kategorisinde yer vermiyor veya aramalarda çıkarmıyor. Bu nedenle haber siteme trafik alamıyorum’ deniyor. Kimse kusura bakmasın, ben de sorarım; acaba ne yaptın da yasaklandın? ‘Yok algoritma değişikliğine gitmiş, yok haberler silinmiş, yok trafikler alt üst olmuş’ şeklinde uzayıp giden bir sürü mazeret. Söz konusu algoritma değişiklikleri haber sitelerinin bir kısmını etkiliyor, bir kısmını etkilemiyorsa; her bir yayına özel uygulama da yoksa bu durumda yapılması gereken öncelikle ‘nerede hata yaptık’ sorusuna cevap aramaktır” diye konuştu.
Ayrıca, bazı haber sitelerinin özgünlükten uzak içerikler yayınladığını belirterek, “Şayet internet haber sitelerimiz, 2023’te yayımlanan yönetmeliğimize uysalardı, bunların hiçbirisi başlarına gelmeyecekti” dedi.
Erkılınç, internet haber sitelerinin arama motorlarıyla kurduğu tek taraflı kazanç ilişkisini eleştirerek, “Çok bilindik sözdür ama ifade edeyim: Taşıma suyla değirmen dönmez. Saydığım hizmetleri alabilmek için ayda 150 bin lira harcayan haber siteleri biliyorum. Bir gün gelecek, bir şekilde sizleri kendisine bağımlı kılan arama motorları ve sosyal mecralar, 250-500 bin lira isteyecek. Geçmişte markanızı tutundurmak, okurun ürününüze talepte bulunmasını sağlamak yerine başkasının vasıtasıyla, belki de sırtına basarak büyümek üzerine yaptığınız planlar geldi sizi vurdu. Çıkmak, kaçmak isteseniz de artık kurtulamıyorsunuz. Bugün kurduğunuz sadece maddiyata dayalı ilişki, hiç istemem ama yarın yine sizleri olumsuz etkileyecek. Özetlemek gerekirse birçok internet haber sitesinin arama motorları ile geçmişten bugüne kurduğu ilişki yayınlarımız yönüyle çarpıktır, gerçekte tek tarafın kazandığı, yayınlarımızın kaybettiği bir düzendir. Önümüzdeki tabloyu adeta kaybedenin vazgeçmekten korktuğu Concorde Sendromuna benzetiyorum. Şu veciz sözle konuşmamı tamamlamak istiyorum: Yanlış trene bindiğinizde ilk istasyonda inmeye çalışın, çünkü mesafe ne kadar artarsa, dönüş maliyeti de o kadar artar.” dedi.
Toplantıda Genel Müdür Yardımcısı Oğuz Akçakoca ile Diyarbakır Bölge Müdürü Ali Nuhoğlu da hazır bulundu. Bölge toplantılarının Antalya’dan başlayan ikinci turu, Adana, Gaziantep, Malatya ve Diyarbakır buluşmalarıyla tamamlandı.